Bu yazıda şunları tartışacağız:
Blockchain'de meta veri nedir?
Şu anda, konuyla ilgili geniş bir tartışma var. termos “Metaverse” ve çevrimiçi deneyimimizde nasıl devrim yaratmak üzere olduğu. Bununla birlikte, terimin çeşitli yorumları dolaşımdadır ve bu da bir dereceye kadar kafa karışıklığı yaratmaktadır.
"Metaverse" ifadesi ilk olarak Neal Stephenson tarafından yazılan ve 1992'de yayınlanan "Snow Crash" başlıklı ikonik siberpunk bilim kurgu romanında ortaya çıktı. Peki "Metaverse" terimi tam olarak ne anlama geliyor? meta veri deposu? Metaevren (Stephenson'ın çalışmalarında her zaman büyük harfle yazılmıştır), "küresel fiber optik ağ aracılığıyla halkın erişebildiği" paylaşılan bir "hayali alan" olarak tanımlanmakta ve anlatıda sanal gerçeklik gözlükleri aracılığıyla temsil edilmektedir. Dolayısıyla terim, sanal gerçeklik (VR) veya artırılmış gerçeklik (AR) teknolojisiyle zenginleştirilmiş dijital ortamlara uygulanabilir.
Bu bağlamda “meta” kelimesi “ötesi” anlamına gelirken, “ayet” kelimesi “evren”i ifade etmektedir. Ayrıca bazı kişiler, kullanıcıların birbirleriyle etkileşime girebileceği sanal dünyaları tanımlamak için Metaverse terimini de kullanır; örneğin geliştiricilerin gerçek dünyada olmayan binalar, parklar, tabelalar ve diğer unsurları inşa edebileceği bir alan. Bu ortamlar arasında gökyüzünde süzülen muhteşem ışık gösterileri, üç boyutlu uzay-zaman kanunlarının zorlandığı gerçeküstü mahalleler ve katılımcıların birbirleriyle karşı karşıya gelebileceği serbest savaş alanları yer alabilir.
COVİD-19 salgını, daha fazla insanın çevrimiçi çalışıp eğitim görmesi nedeniyle Metaverse'ye olan ilgiyi yoğunlaştırdı ve çevrimiçi deneyimi daha gerçekçi hale getiren çözümlere olan talebi artırdı.
Temmuz 2021'de Mark Zuckerberg, şirketinin Facebook'un sosyal varlık, sanal çalışma alanı ve eğlence unsurlarını içeren gelişmiş bir sürümünü yaratma konusunda iddialı planları olduğunu açıkladı. 28 Ekim 2021'de Facebook, adını resmi olarak Meta olarak değiştirerek Metaverse olarak bilinen sanal bir ortam geliştirmeye olan bağlılığını gösterdi.
Bir meta veri deposunun temel özellikleri nelerdir?
Metaverse'nin geniş çapta kabul gören kavramlarının kökleri bilim kurguya dayanmaktadır. Bu bağlamda, Metaevren genellikle internetin gelişmiş bir versiyonu olarak nitelendirilir; fiziksel gerçekliğin bir uzantısının sanal bir alanda yaratıldığı, genellikle eğlence parkına benzeyen eğlenceli bir ortamı andırır. Bu şekilde Metaevrenin aşağıdaki temel yönleri vurgulanabilir:
- Metaevren, tıpkı fiziksel dünya gibi sürekli olarak gerçek zamanlı olarak çalışan, senkronize ve yaşayan bir platform olacak. Planlanmış etkinlikler gerçekleşecek, ancak genel deneyim kesinti veya sonlanma olmadan sabit ve sürekli olacak.
- Ortam kalıcı olacak, yeniden başlatma, duraklatma veya tamamlama olmadan devam edecek ve kesintisiz çalışacak.
Metaverse'de deneyim bireysel ve kolektif olacaktır. Her birey bu evren içerisinde özerkliğini koruyarak aynı anda belirli etkinliklere, mekanlara veya faaliyetlere katılabilecek. - Sağlam ve dinamik bir ekonomi temel bir özellik olacaktır. Hem bireyler hem de şirketler, başkaları tarafından tanınan değer üreten çok çeşitli faaliyetler yaratma, sahiplenme, yatırım yapma, ticaret yapma ve bunlar için ücret alma olanağına sahip olacak.
- Bu deneyim, açık ve kapalı platformlarda hem özel hem de kamusal ağları ve deneyimleri kapsayacak şekilde hem dijital hem de fiziksel dünyaları kapsayacak.
- Katkıda bulunanların çeşitliliği, hem bağımsız çalışanlar hem de ticari kuruluşlar tarafından sağlanan içerik ve deneyimlerle önemli bir unsur olacaktır.
- Eşi görülmemiş birlikte çalışabilirlik, ayırt edici özelliklerinden biri olacaktır. Farklı deneyimler arasında verilerin, dijital varlıkların ve içeriğin dikkate değer bir entegrasyonu olacak. Örneğin “Rocket League” gibi bir oyun için geliştirilen bir araba “Roblox”ta kullanılabilir. Bu, her platformun bağımsız bir mağaza olarak işlev gördüğü, kendi para birimine, kimliğine ve ürün ve giysilere ilişkin benzersiz kurallara sahip olduğu mevcut dijital manzarayla çelişiyor.
Metaevren ne değildir?
Metaverse, benzer unsurları içermesine rağmen kendisini mevcut birçok dijital deneyimden ayırıyor.
tarafından desteklenen karakterlere sahip sanal dünyalar ve oyunlar inteligência yapay (AI) veya gerçek zamanlı olarak insanların yaşadığı yapay zeka onlarca yıldır var. Ancak oyun gibi belirli amaçlarla oluşturulan bu sanal evrenler, bir Metaevrene eşdeğer değildir. Tekil amaçlarıyla sınırlı, kurgusal ve sentezlenmiş evrenleri temsil ederler.
Benzer şekilde, genellikle "proto-Metaevreler" olarak anılan Second Life gibi platformlar da henüz Metaevrenin karmaşıklığına ulaşmıyor. Bu sanal dünyalar, dijital avatarları insan temsili olarak sunsa, neredeyse anlık içerik güncellemeleri sunsa ve sanal toplantıları teşvik etse de, bir Metaevren olarak kabul edilmek için tüm gereklilikleri karşılamıyorlar.
Sanal gerçeklik (VR), sanal dünyalara veya alanlara sürüklenmeyi sağlamasına rağmen kendi başına bir Metaevren oluşturmaz. Dijital ortamda var olma hissi bu tanım için yeterli değildir. Dahası, Metaevren oyunlarla hedefler ve oyunlaştırma gibi belirli özellikleri paylaşabilse de, salt bir oyun anlayışının veya belirli hedeflerin peşinde koşmanın ötesine geçer.
Metaverse aynı zamanda Disneyland gibi sanal bir tema parkı gibi merkezi bir sistem de değil. Yapısı ve işleyişi itibariyle “sanal tema parkından” farklıdır. Aynı şekilde, çağdaş internet ve mobil ortamın paradigmalarından, tasarımından ve önceliklerinden temelden saptığı için “yeni bir uygulama mağazasına” da benzemiyor.
Metaverse nasıl çalışır?
Metaverse iki ana platform kategorisinde çalışır.
İlk kategoride, teknoloji tabanlı Metaverse girişimleri kurmak için değiştirilemez tokenlerin (NFT'ler) ve kripto para birimlerinin kullanımına odaklanılıyor. blockchain. Bu modelde kullanıcılar Decentraland ve The Sandbox gibi platformlarda sanal arazi edinme ve konfigürasyonlarını kişiselleştirme olanağına sahip oluyor.
İkinci kategori ise bireylerin iş veya eğlence amaçlı bir araya geldiği sanal dünyaların daha geniş tanımını kapsamaktadır. Dikkate değer bir örnek, Temmuz ayında Facebook Inc. tarafından Metaverse'ye adanmış bir ekibin oluşturulduğunu duyurmasıydı.
Blockchain teknolojisini kullanan platformlarda sanal varlıkların satın alınması veya ticareti için kripto para birimlerinin kullanılması esastır. Birçok Metaverse hizmeti ücretsiz hesaplar sağlarken, Ethereum blok zinciri üzerinde çalışan Decentraland'ın MANA'sı ve The Sandbox'ın SAND'ı gibi platformlar, sanal varlıkların satın alınması ve satılması için belirli tokenlara ihtiyaç duyar.
Decentraland'de kullanıcılar, NFT sanat eserlerini takas etme veya gösteri ve konser gibi sanal etkinliklere bilet alma fırsatına sahip oluyor. Ayrıca, değeri yıllar içinde önemli ölçüde artan arazi ticaretinden de kâr elde edebilirler. Bir diğer popüler platform olan Roblox'ta ise kullanıcılar, kendi oluşturdukları oyunlara erişim karşılığında ücret alarak gelir elde edebiliyorlar.
Metaevrende neler yapabilirsiniz?
Metaverse'de sanal geziler yapmak, dijital kıyafetler satın almak veya kripto para birimi tabanlı projelerdeki gösterilere katılmak gibi bir dizi yenilikçi aktiviteyi gerçekleştirmek mümkün. COVID-19 salgını sırasında Metaverse, uzaktan çalışma için potansiyel olarak devrim niteliğinde bir araç olarak ortaya çıktı. Bunun bir örneği, Facebook tarafından sunulan açık bir beta olan Horizon Workrooms'tur ve artık cihazın desteklendiği bölgelerde Oculus Quest 2'den indirilebilmektedir.
Çalışma odaları, fiziksel konumlarına bakılmaksızın iş arkadaşları arasında etkili işbirliğini kolaylaştıran sanal bir toplantı ortamı oluşturur. Katılımcılar sanal gerçeklik (VR) konferanslarına avatar olarak katılabilir veya dizüstü bilgisayarlardan veya PC'lerden sanal alana görüntülü aramalar yoluyla bağlanabilir. Platform aynı zamanda büyük ölçekli bir sanal beyaz tahta kullanarak projelerde işbirliği yapılmasına ve bilgisayarların ve klavyelerin VR ortamına entegrasyonuna olanak tanıyarak, yüz yüze etkileşim deneyimini simüle eden ilgi çekici tartışmaları teşvik ediyor.
Ancak teknoloji şirketleri için önemli bir zorluk, çeşitli web kanallarının entegrasyonudur. Metaverse'nin tam potansiyeline ulaşması için, Facebook ve Microsoft gibi rakip teknoloji platformlarının, farklı Metaverse'ler arasında geçiş yapma ihtiyacını ortadan kaldırarak ortak bir standartlar seti üzerinde anlaşması gerekecek.
Şifreleme Metaevrenin anahtarı mıdır?
Kriptografi, deneyimler ve fırsatlar açısından fiziksel gerçekliği aşabilecek bir artırılmış gerçeklik deneyimi sağlamayı amaçlayan Metaverse'de çok önemli bir rol oynuyor.
Metaverse'nin etkin işleyişi için blockchain'in sunduğu dokunulmazlık ve değişmezlik esastır. Tamamen çevrimiçi ve sanal bir ortamda, saldırıları ve veri ihlallerini önlemek için platform güvenliği çok önemlidir.
Blockchain yalnızca bilgilerin hızlı bir şekilde onaylanmasını kolaylaştırmakla kalmaz, aynı zamanda korumalı ve kriptografik olarak güvenli işlemler sağlar. Blockchain ve kripto para birimleri sanal gerçekliğin uygulanması için temel bileşenlerdir.
Metaverse, talep üzerine gerçekleştirilen işlemlerin yapılmasını gerektirir; bu, blockchain ve kripto para birimlerinin mümkün kılabileceği bir şeydir. Bir sanal gerçeklik ortamının düzgün çalışması için işlemlerin hem güvenli hem de neredeyse anında olması gerekir. Bu ekosistemin kullanıcılarının işlemleri kişisel etkileşimle aynı kolaylıkla gerçekleştirmesi ve bunların tamamlandığına güven duyması gerekecek.
Uygulanabilir ve kanıtlanmış yöntemler olduğu kanıtlanmış kripto para birimleri aracılığıyla sanal, izlenebilir ve gerçek zamanlı işlemler mümkündür. Blockchain ve kripto para birimlerinin sürekli kullanımı olmasa bile Visa, Mastercard ve PayPal gibi şirketlerin kriptografik ödemeleri benimsemesiyle sanal ve çevrimiçi ödemelere yönelik eğilim arttı.
Kripto destekli ödemeler Metaverse gibi sanal ortamlarda önem kazanmıştır ve gelecekte daha da yaygın hale gelmesi muhtemeldir.
Metaverse gelişen ve genişleyen bir alan olmaya devam ederken, tamamen işlevsel bir Metaverse'yi desteklemek ve geliştirmek için blockchain ve kripto para birimlerinin gelecekteki uygulamalarında önemli bir rol oynaması gerektiği açıktır.
Metaverse ile ilgili herhangi bir endişeniz var mı?
Metaevren kavramını çevreleyen, bazıları henüz üzerinde mutabakata varılmamış çeşitli endişeler ve tartışmalar vardır. Önemli bir soru, kullanıcıların Metaverse'deki tüm etkileşimleri için benzersiz bir dijital kimliğe veya "avatar"a sahip olup olmayacağıdır. Bu faydalı olsa da Metaverse çağındaki büyük oyuncuların kendi tanımlama sistemlerini korumayı tercih edecekleri düşünülürse pek mümkün görünmüyor.
Şu anda çok sayıda yaygın hesap sistemi mevcut, ancak hiçbiri web çapında değil ve sıklıkla veri paylaşımı ve erişim sınırlamalarıyla örtüşüyor. Örneğin, birisi iOS hesabı olan bir iPhone kullanıyorsa, o kişinin Gmail hesabına bağlı bir uygulamaya erişmek için Meta Kimliğini (eski adıyla Facebook olarak biliniyordu) kullanmak mümkün olabilir.
Başka bir tartışma, yalnızca mevcut internetin bir evrimi değil, bir Metaevrenin "gerçek Metaveri" olarak kabul edilmesi için gereken birlikte çalışabilirlik derecesi etrafında dönüyor. Gerçek bir Metaverse'nin, “Ready Player One”ın kurgusal örneğinde olduğu gibi, tek bir operatör tarafından yönetilme ihtimaline dair sorular var.
Bazıları, gerçek bir Metaverse'nin, topluluk standartları ve protokolleri ile desteklenen, açık web yapısına benzeyen, oldukça merkezi olmayan bir platform ve "açık kaynaklı" bir işletim sistemi veya Metaverse platformu gerektirdiğini iddia ediyor. Ancak bu, Metaverse'de kapalı ve baskın platformların var olma olasılığını ortadan kaldırmaz.
Metaevren yalnızca bir Facebook girişimi mi?
Metaverse, özel bir Facebook girişimi olmanın ötesine geçiyor. Microsoft ve çip üreticisi Nvidia gibi diğer büyük şirketler de Metaverse sürümlerini geliştirmeye aynı derecede kararlılar. Video oyunu sektöründe popüler oyunu Fortnite ile tanınan Epic Games gibi şirketler, Metaverse'deki uzun vadeli hedeflerini finanse etmek için bir milyar dolarlık yatırım topladı.
Oldukça alakalı bir başka oyun platformu olan Roblox, Metaverse'yi insanların çalışma, iş, eğlence, yaratım ve sosyalleşme dahil olmak üzere çeşitli aktiviteler için milyonlarca 3D deneyimde bir araya gelebileceği bir alan olarak tanımlıyor.
Tüketici markaları da Metaevrenin sunduğu olanakları araştırıyor. Tanınmış bir İtalyan moda markası olan Gucci, özel bir dijital aksesuar serisini piyasaya sürmek için Haziran ayında Roblox ile işbirliği yaptı. Coca-Cola ve Clinique gibi markalar, Metaverse'ye katılmanın bir yolu olarak lanse edilen dijital token pazarına girdi.
Başka kim Metaverse'yi yaratma yeteneğine sahip?
Ana bilgi işlem platformu olarak internetin yerini alma potansiyeline sahip olan Metaverse'nin gelişimi, önceki modelden farklı bir yol izleme eğilimindedir. Özel sektör, yalnızca Metaverse'nin geniş potansiyelinin farkında olmakla kalmıyor, aynı zamanda önemli yatırımlara, en ileri mühendislik becerilerine ve ona hakim olmak için büyük bir hırsa da sahip. Önde gelen teknoloji şirketleri bu alanda sadece liderlik yapmakla kalmıyor, aynı zamanda Metaevrene sahip olmayı ve onu tanımlamayı da hedefliyor.
Kurumsal olmayan bir bakış açısına sahip açık kaynaklı projeler, olağanüstü yaratıcı yetenekleri kendine çeken Metaverse'de kilit rol oynamaya devam edecek. Bu evrenin başlangıcındaki potansiyel liderler arasında Microsoft, Apple, Meta (eski adıyla Facebook) ve Amazon gibi devler yer alıyor.
Microsoft, Metaverse kriptografi alanında, gerçek dünyayı artırılmış gerçeklik ve sanal gerçeklikle bütünleştiren, karma ve genişletilmiş gerçeklik (XR) uygulamaları geliştiren Mesh platformuyla öne çıkıyor. Ayrıca şirketin ABD Ordusu ile askeri eğitim için Hololens 2 artırılmış gerçeklik kulaklıkları geliştirmek üzere yaptığı ortaklık ve dünya çapında milyonlarca oyuncuyu birbirine bağlayan Xbox Live, etkisinin örnekleridir.
Apple, artırılmış ve sanal gerçeklik cihazlarının piyasaya sürülmesinde diğer şirketlerden daha geç olmasına rağmen, Metaverse için gelişmiş bir sanal toplantı sistemi (HMD) geliştiriyor. Apple'ın patentleri, artırılmış gerçeklik ortamlarıyla daha derin etkileşimler sağlayan teknolojileri içerir.
Meta, 2014 yılında Oculus'u satın almak da dahil olmak üzere sanal gerçekliğe önemli yatırımlar yaptı ve dijital avatarların iş, seyahat veya eğlence amaçlı sanal gerçeklik kulaklıklarıyla etkileşime girdiği sanal bir dünya hayal ediyor.
Ancak Metaverse ve nasıl yönetileceği konusunda hala pek çok bilinmeyen var. Metaverse muhtemelen isteksiz de olsa işbirliği yapan ve birlikte çalışabilirliğe değer veren çeşitli platformlar, varlıklar ve teknolojilerden oluşan bir ağın sonucu olacaktır.
Mevcut internet, doğası gereği çoğunlukla akademik olan açık internetin, genellikle açık standartları ve protokolleri yeniden yapılandırmayı veya yeniden tanımlamayı amaçlayan, daha tüketici odaklı, kapalı hizmetlere paralel olarak geliştiği nispeten kaotik bir sürecin sonucudur.
Metaevrenin geleceği
Metaverse'nin geleceği, özellikle gerçek hayatı aslına sadık bir şekilde simüle etme yeteneği ve tam gelişimi için gereken süre konusunda hala belirsizlikler sunuyor. Şu anda, çeşitli blockchain tabanlı Metaverse platformları, kullanıcıların sanal ortamla etkileşimini geliştirmek için artırılmış gerçeklik (AR) ve sanal gerçeklik (VR) teknolojilerinin geliştirme aşamasındadır.
Küresel bir muhasebe ve danışmanlık şirketi olan PwC'nin tahminlerine göre, sanal gerçeklik ve artırılmış gerçekliğin dünya ekonomisini canlandırması ve 1,5'da kaydedilen 2030 milyar dolardan önemli bir artışla 46,5 yılına kadar 2019 trilyon dolar artırması bekleniyor.
Facebook Inc, Alphabet Inc'in Google'ı ve Microsoft Corp gibi teknoloji devleri, sektörün potansiyel büyümesini öngörerek bulut bilişim ve sanal gerçeklik şirketlerine yatırım yaptı.
Destek platformları veya ödemeler, abonelikler veya reklamlarla ilgili hizmetler gibi Metaverse'nin belirli bölümlerini tekeline alabilen şirketler için önemli mali fırsatların olması bekleniyor. Bu beklenti internet pazarını domine eden şirketlerin başına gelene benzer.
Sonuç
Blockchain Metaverse, dijital teknoloji, sanal gerçeklik ve kripto para birimlerinin kesişiminde devrim niteliğinde bir sınırı temsil ediyor. Yeni başlayanlar için bu konsepti anlamak, Metaverse'nin sosyal etkileşimlerin, iş dünyasının, eğitimin ve eğlencenin sürükleyici ve etkileşimli bir ortamda gerçekleşebileceği geniş bir sanal alanı nasıl sunduğunun farkına varmayı içerir. Blockchain'in bu evrene entegrasyonu, güvenlik, şeffaflık ve kullanıcıların dijital varlıkları ve kimlikleri üzerinde kontrole sahip olduğu merkezi olmayan bir ekonomi gibi faydalar sağlar. Değiştirilemez tokenler (NFT'ler) ve kripto para birimleri, sanal varlıkların sahipliğini ve ticaretini kolaylaştıran temel bileşenlerdir. Teknoloji geliştikçe, blockchain Metaverse yalnızca dijital dünyayla etkileşim şeklimizi dönüştürmekle kalmayıp aynı zamanda yaratım, yenilik ve küresel bağlantılar için yeni fırsatlar sunmayı vaat ediyor. Yeni başlayanlar için blockchain Metaverse, dijital etkileşimin geleceğini keşfetmeye yönelik heyecan verici bir davet ve teknolojiyle sürekli gelişen ilişkimizi hatırlatıyor.
